اکتشافات جغرافیایی (اقیانوس آرام )-۱

با سلام خدمت شما دوستان امیدوارم که موفق باشید مدتی بود که امروز درباره اکتشافات جغرافیایی کاپیتان جیمز کوک یکی از بزرگترین کاشفان جهان صحبت می کنیم در ضمن عزیزانی که از مطالب استفاده می کنند گردآورنده مطالب و منابع  را فراموش نکنند .  *** ضمنا نظر فراموش نشود ***

 

 جیمز کوک یکی از بزرگترین کاشفان بزرگ کشور انگلستان (تاریخ نقاشی 1776 موزه انگلستان)

اکتشافات جغرافیایی (اقیانوس آرام )-۱ 

 جزایر ناشناخته

"کاپیتان جیمز کوک" بی گمان یکی از بزرگترین کاشفان اقیانوس آرام است . او بود که معمای  قاره جنوب را برای همیشه حل کرد و با درنوردیدن آبهای جنوبگان و نقشه برداری از کرانهای استرالیا و نیوز لند قاره جدیدی را به افتخار انگلستان کشف و فتح نمود . کوک به طور قطع ثابت کرد که بر خلاف پندار همگان ، قاره جدید تا قطب جنوب گسترش نیافته و پهناب وسیعی آن را از جنوبگان جدا ساخته است . افزون بر ان وی جزایر " سو سایتی " و " سندویچ " را کشف نمود و تقریبا تمام زوایای تاریک اقیانوس آرام را روشن ساخت .

کوک چهل ساله بود که به سفر اکتشافی آبهای جنوب رهسپار شد . وی که پسر یک کشاورز اسکاتلندی بود ، در شهر " مارتن " واقع در یورکشر به دنیا آمد و در شهر " ویتبی " بزرگ شد و در همان جا زیر نظر دریانوردی به نام جان واکر به کارآموزی پرداخت و در سال 1755 در فن دریانوردی به حد کمال رسید . کوک در جنگهای هفت ساله انگستان و فرانسه در نیروی دریایی انگلیس به خدمت مشغول شد و زیر نظر کاپیتان هیوپلیسر به آموزش نقشه برداری پرداخت و در تصرف بندرگاه لوئیزبرگ و کبک شرکت نمود و با شکیبایی تمام از رودخانه سنت لارنس نقشه برداری کرد .

کوک به دستور هیو پلیسر که به فرمانداری نیوفندلند رسیده بود ، فرماندهی کشتی کوچکی را بر عهده گرفت و در زمستان سالهای 1767 و 1768 به تنهایی به دریانوردی پرداخت و کشتیهای تحت فرماندهی خود را به سلامت به پایگاهای نخستین بازگردانید .

در سال 1768 جورج سوم پادشاه انگلستان ، طرح اکتشافی جدیدی را که بوسیله انجمن سلطنتی جغرافیدانان تهیه شده بود ، تصویب کرد . هدف از طرح مزبور عزیمت به جزیره تاهیتی و بررسی عبور سیاره زهره از برابر خورشید در سوم ژوئن 1769 بود . جزیره تاهیتی از این نظر انتخاب شده بود که مشاهده عبور زهره از مقابل خورشید در آنجا بهتر انجام می شد . نظر انجمن سلطنتی جغرافیدانان بر آن بود که الکساندر دالریمپل ، یکی از سرسخت ترین طرفداران فرضیه وجودی قاره جنوب سرپرستی گروه اعزامی را بر عهده بگیرد . معلومات دریائی دالریمپل که فقط به آبهای متعلق به کمپانی هند شرقی محدود بود ، نظرات وزارت دریانوردی انگلستان را تامین نمی کرد و سرپرستی وی را جایز نمی دانست . در این جا " هیو پلیسر " پا در میان گذاشت و " کوک " را به سمت سرپرستی معرفی نمود . پیشنهاد پلیسر پذیرفته شد و کوک را با درجه ستوانی نیروی دریایی به فرماندهی کشتی اکتشافی برگزیدند و ناو 368 تنی " ایندور " ( کوشش ) را به میل خودش در اختیار او قرار دادند . کشتی مزبور که فقط چهار سال از عمرش می گذشت ، به اندازه کافی بزرگ بود و آبخور ژرفی داشت و برای سفر از هر نظر مناسب بود . پیش بینیهای لازم برای یک سفر 18 ماهه انجام شد و هیئت اکتشافی که جمعا 94 نفر بودند و از 71 افسر و ملوان و 23 کارشناس و غیره تشکیل می شد ، تحت آموزشهای لازم قرار گرفتند . در میان گروه مزبور طبیعی دان جوان و ثروتمندی به نام جوزف بنکس وجود داشت که بعدها به سمت ریاست انجمن سلطنتی انتخاب شد . علاوه بر وی دو نفر گیاهشناس سوئدی به نام سولاندر و اسپورینگ و یک ستاره شناس انگلیسی به نام چارلز گرین نیز انها را همراهی می کردند و هنرمندی به نام فرنسیس پارکینسن نقاش نیز ماموریت داشت تا صحنه ها را با هنر خویش نقاشی کند و از یاران والیس نیز پنچ نفر در میان سرنشینان به چشم می خورد .

 

گرچه هدف رسمی کوک جزیره تاهیتی بود ، اما وی حامل دستور محرمانه ای نیز بود تا پس از مشاهده عبور زهره از مقابل خورشید ، سفر خویش را به سوی جنوب دنبال کند و نسبت به سرزمین جدید یا قاره جنوب تحقیق نماید . برای این منظور او ماموریت یافت تا خود را به کرانه های " استتن لند " و تاسمانی و نیوزلند برساند و از طریق دماغه هورن به انگلستان باز گردد .

کشتی ایندور به تمام ملزومات علمی روز مجهز بود ، و نوشته های والیس و کارترت و دالریمپل نیز به آن یاری می بخشید و درک و شعور و تجربیات کوک هم عامل موثری به شمار می رفت .

کشتی کوک در تاریخ 26 اوت 1768 از بندر پلیموت حرکت خود را آغاز کرد و پس از یک سفر آرام ، از مقابل کیپ هورن گذشت و در پایان ژانویه 1769 به اقیانوس آرام وارد شد . در یازدهم آوریل به جزایر تو آموتو رسید و به دنبال ان تاهیتی در افق نمایان گردید و دو روز بعد در خلیج ماتاوای لنگر انداخت .

جزیره نشینان تاهیتی نخست راه بدرفتاری و خشونت را پیش گرفتند ، ولی کمی بعد از در دوستی در آمدند و از کوک و یارانش به گرمی پذیرائی کردند . تاهیتی برای طبیعی دانان بهشتی به شمار می رفت و پارکینس نقاش ، از مناظر زیبا و گیاهان و جانوران بومی ان نقاشیهای جالبی تهیه کرد . کوک دستور داد که با بومیان جزیره به مهربانی و انسانیت رفتار شود و در برابر دریافت نیازمندیها ، نرخ عادلانه پرداخت کنند . دوشیزگان و بانوان بومی نیز مورد احترام قرار گیرند .

رفتار دوستانه و برقراری روابط نزدیک با جزیره نشینان ، پای بومیها را به مرور به کابینها باز کرد و به دنبال ان دزدیها شروع شد . نخست سولاندر سوئدی عینک خود را گم کرد و بعد از ان نوبت به جورابها و دمپایی کوک رسید . ناگزیر به نگهبان دستور داده شد ، به سوی دزدان و متخلفین تیر اندازی شود ، در نتیجه چند نفر کشته شدند و تنها حادثه ناگوار سفر بدین ترتیب پایان یافت .

سوم ژوئن یعنی روز عبور زهره از مقابل خورشید ، روزی کاملا آفتابی و آسمان صاف و روشن بود و عملیات نشانه روی سه بار با موفقیت انجام شد .

هفته های بعد به پویش و شناسایی جزیره و نقشه برداری کرانه ها گذشت و دو نفر از ملوانان که دو تن از دختران بومی را با خود به کوه برده بودند ، به دستور کوک کتک مفصلی زدند و مورد مواخذه قرار گرفتند . در 13 ژوئیه گروه کوک به همراه یکی از بومیان به نام توپیا ، از تاهیتی حرکت کردند تا در ضمن راه از تجربه و مترجمی وی استفاده کنند . با راهنمایی او کوک جزایر " تها " " ریتیا " و واهینی را کشف نمود و پرچم انگلستان را در ساحل جزیره ریتیا برافراشت و جزایر مزبور را مجمع الجزایر " سوسایتی " نام نهاد .

اما قسمت حساس سفر هنوز در پیش بود  

... ادامه دارد... ( قسمت اول )

write by : meraj marjani* "برگرفته از کتاب اکتشافات جغرافیایی "  

لطفا مطالب را بدون ذکر منبع کپی نکنید

"لینکهای مرتبط با این موضوع را ملاحظه کنید"

اکتشافات جغرافیایی (اقیانوس آرام )-۲

اکتشافات جغرافیایی  ( اقیانوس آرام )_۳