اکتشافات جغرافیایی _۲

"با سلام 

دریا نوردی همیشه شغلی پر مشقّت و هیجان انگیزی بود است ، عبور کشتی‌ از کنار کشورها و حاشیه شهرها, زیباییهای خاصی‌ را به دنبال دارد، خیلی‌ از کاشفان و باستانشناسان دریا نورد بوده‌اند ، و در این راستا به سفرهای فراوانی‌ به دور دنیا پرداخته‌ند. امروز دومین قسمت از اکتشافات جغرافیایی ادامه می دهیم  در قسمت اول به زندگینامه جیمز کوک بزرگترین مکتشف کشور انگلستان پرداختیم امروز با بقیه ماجرا در خدمت شما هستیم ... 

 

اکتشافات جغرافیایی _۲ 

سفر جیمز کوک در پایان سال آغاز شد و کوک ضمن حرکت به سوی باختر از کرانه های جزیره نقشه برداری کرد . سپس به سوی کرانه های خاوری سرزمینی که بعد ها استرالیا نام گرفت ، رفت و آنجا را نیو سوت ویلز نامید و به مالکیت سلطنت انگلستان در آورد و پس از عبور از گذرگاه تورس در 29 آوریل 1770 در خلیج باتنی پیاده شد و بعد از دوسال و 11 ماه همانند یک قهرمان ملی به انگلستان بازگشت .

جیمز کوک دستاوردهای خود را ناچیز می دانست ، ضمن نامه ای به وزارت دریا داری انگلستان نوشت : "گرچه در سفرخویش تا اندازه ای موفق بوده ام ، اما پویش قاره جنوب هنوز در پیش است و به افتخار ان چشم دوخته ام " .

از سوی دیگر دالریمپل و هوادارانش ، اکتشافات کوک را ناچیز می شمردند . اما کوک به دور از جنجالها ی دالریمپل ، خود را برای سفر دوم آماده می ساخت و بر این بود تا معمای قاره جنوب را برای همیشه حل کند .

وزارت دریا داری انگلستان پیشنهاد کوک را تصویب کرد و وی را به درجه کاپیتانی ارتقاء داد و دو کشتی یکی 462 تنی به نام " ریزولوشن " عزم " و دیگری 340 تنی به اسم " ادونچر " ماجرا " در اختیار او گذارد تا همراه با یک گروه علمی مرکب از 15 تن دانشمند و هنرمند و منشی و خدمتگزار به عملیات اکتشافی دست زند . اعضای اصلی گروه از یک نقاش جوان به نام ویلیام ویلز و ویلیام بیلی تشکیل می یافت و برای تعیین موقعیت دقیق جغرافیایی برای نخستین بار در تاریخ دریانوردی از " کرونومتر " استفاده شد .

ناوگان کوک در 13 ژوئیه 1772 از بندر پلیموت حرکت کرد و در 30 اکتبر به کیپ هورن رسید . بیماری اسکوربوت که تقریبا مغلوب گردیده بود ، جای خود را به سرمای کشنده داد و دریانوردان را با چهره ای مخوف دشمنی تازه که مخصوص نواحی قطبی بود آشنا ساخت . توده های یخ از هر سو آنها را محاصره کرده بودند . و جانشان را به سختی تهدید می کرد .  

 کوک در یادداشهای روزانه خود نوشته بود : " در ساعت 11 و ربع روز 17 ژانویه 1773 برای نخستین بار در تاریخ دریانوردی مدار جنوبگان را پشت سر گذاشتیم " .

در 8 فوریه کشتیها به دلیل مه انبوه همدیگر را گم کردند . اما کشتی کوک مسیر خود را به سوی جنوب خاوری همچنان ادامه داد . از ان جائی که توده های عظیم یخ نفوذ بیشتری امکان پذیر نمی ساخت ، از این رو کوک در 16 مارس به سوی شمال تغییر مسیر داد و پس از 117 روز دریانوردی در 26 مارس در تنگه دسکی واقع در کرانه جنوبی جزایر نیوزلند لنگر انداخت و در حالی که تمام خدمه نگران گم شدن کشتی دوم بودند چند هفته بعد کشتی دوم که ان نیز جان سالم به در برده بود ، از دور دست پیدا شد . به دستور کوک از نیوزلند به سوی خاور و سپس به سوی شمال حرکت کردند و پس از عبور از جزایر تو آمو تو ، در خلیج ماتاوای واقع در تاهیتی لنگر انداختند   و از سوی جزیره نشینان به گرمی مورد استقبال قرار گرفتند .  

  

تاهیتی

چندی به بررسیها ی علمی گذشت و در 17 سپتامبر با دو نفر بومی به نام اویدی و اومایی از تاهیتی حرکت کردند . کوک به سوی باختر رهسپار شد و ضمن عبور از کنار جزیره مانوا آن را به افتخار یکی از لرد های  دریا داری انگلستان هروی نامید . جزیره مزبور بخشی از مجمع الجرایری بود که بعدها " جزایر کوک " نام گرفت .در یکم اکتبر ناوگان کوک به جزیره ایوا که قبلا به وسیله تاسمان کشف و به نام میدلبرگ شناخته شده بود ، رسید . جزیره نشینان از کوک و یارانش به گرمی استقبال کردند و دختران جزیره آواز خوانان به آنها خوش آمد گفتند و نوشابه سکر آوری به نام " کاوا " به آنها دادند . روز بعد گروه کوک از جزیره تانگاتاپو که ان روزها آمستردام نام داشت عبور کردند و هدایای بسیاری چون خوک و مرغ و میوه و مقدار زیادی پر قرمز که مورد علاقه فراوان بومیان بود ، دریافت کردند .

جزیره نشینان رفتار و سلوک فریبنده ای داشتند ، از این رو جزیره انان فریندلی ( دوستانه ) نام گرفت که بعدها به تونگا معروف شد . از ان جا به سوی نیوزلند پیش راندند .

کوک به قصد پویش آبهای بین نیوزلند و کیپ هورن از کشتی دوم جدا شد و طی پیامی که برای کشتی مزبور فرستاد ، سفارش نمود که تا تلاش خود را هر چه بیشتر در جهت شناسایی و پویش نواحی سر راه به کارگیرد و از دستیابی به سرزمینهای جدید خودداری نکند . در 30 ژانویه 1774 به عرض جغرافیایی 71 درجه و ده دقیقه جنوبی وارد گردید . این محل که تا قطب جنوب فقط 2000 کیلومتر فاصله داشت ، دورترین نقطه ای بود که بشر تا ان زمان بدان پا نهاده بود . برای کوک مسلم گردیده بود که قاره ای در این منطقه وجود دارد ، به همین مناسبت در یادداشتهای روزانه خود نوشت :

" بیش از این پیشروی به سوی قطب جنوب غیر ممکن نیست اما با خطر فراوان همراه است و تمام تلاش و امید من بر آن است که تا حدی که برای انسان در شرایط من ممکن است پیشتر روم و به قطب نزدیکتر شوم "

  

سفر به قطب جنوب ، دومین سفر کوک

ناگزیر با موافقت یارانش بر آن شد تا به شمال برگردد . در دوازدهم مارس در حالی که از بیماری قلنج به شدت رنج می برد ، کنار جزیره ایستر لنگر انداختند و پا بر خشکی نهادند و پس از چند روز دوباره به تاهیتی برگشتند . در سر راه موقعیت جزایر مارکیز یعنی همان جزیره مرتفعی را  که " مندانا " کشف کرده بود ، به دقت تعیین گردید و مدت 5 روز در آنجا به سر بردند و آب کافی ذخیره نمودند .

زیبایی جزیره نشینان و روشنی پوست آنان که گاه به اروپائیان می نمود ، کوک را به شد ت تحت تاثیر قرار داد و آنان را زیباترین نژاد دریاهای جنوب نام نهاد .

در 22 آوریل ناویان به تاهیتی برگشتند . در آن هنگام تاهیتیان با هزاران جنگجو و ساز و برگ و کشتیهای جنگی خود را برای نبرد با ساکنان جزیره همسایه که موئریآ نام داشت ، آماده می کردند . کوک منتظر نتیجه جنگ نشد و در 4 ؤوئن به سوی " اسپیر یتو سانتو " حرکت کرد . سر راه در یکی از جزایر کوچک به وسیله نیزه یکی از بومیان ، زخمی شد . به همین جزیره مزبور را سویج ( درنده خو ) نامید .

کوک در نوشتهای خود نوشته است : ملانزیائیهای ملکولا ، زشت ترین آدمها هستند و نسبت بیماری میان آنها به بیشترین حد متداول می رسد ، حال انکه بومیان جزیره ارمنگا زیباترینند ولی رفتار خصمانه ای دارند . جزیره تانه مکانی است زیبا و مردم آن به زبان ملانزیائی و پلی نزیائی گفتگو می کنند ."

در 17 دسامبر به " کیپ دسی آدو " که در انتهای جنوب باختری آمریکای جنوبی قرار داشت رسیدند و ایام کریسمس را در انجا گذرانیدند و کباب غاز وحشی خوردند و شراب مادیرا نوشیدند و کلبه بومیان را از نزدیک تماشا کردند و بوی بدن آنان را که با روغن مخصوصی آغشته بود ، استشمام نمودند . . بعد از آنجا به اقیانوس اطلس وارد شدند و پس از یک سفر سه سال و 18 روزه به انگلستان بازگشتند .  یکی از ویژگیهای سفر دوم کوک ان بود که از بیماری مرگبار اسکوربوت اثری در یارانش دیده نشد ، علت آن بود که علاوه بر مصرف گوشت تازه و سبزیجات و کرفس وحشی ، توجه به نظافت و بهداشت ، پیوسته از سوی کوک تاکید می شد ، به همین مناسبت انجمن سلطنتی جغرافیدانان مدال افتخار امیزی را به کوک اعطا کرد . در آن موقع کوک 46 سا داشت و در حای که از شهرت کافی برخوردار بود ، خود را بای سفر سوم آماده می کرد . در دوازهم ژوئیه 1776 کوک برای بار سوم راهی اقیانوس اطلس شد ...  

( قسمت دوم ) ادامه دارد ...

write by : meraj marjani  "برگرفته از کتاب اکتشافات جغرافیایی" 

لطفا مطالب را بدون ذکر منبع کپی نکنید

"لینکهای مرتبط با این موضوع را ملاحظه کنید" 

اکتشافات جغرافیایی  ( اقیانوس آرام )_۱

اکتشافات جغرافیایی  ( اقیانوس آرام )_۳